Page images
PDF
EPUB

ffordd o'm blaen i: ac yn ddisymmwth y daw'r Arglwydd, yr hwn yr ydych yn ei geisio, i'w deml; sef Angel y cyfammod, yr hwn yr ydych yn ei chwennych: wele, efe yn dyfod, medd Arglwydd y lluoedd. Ond pwy a oddef ddydd ei ddyfodiad ef? a phwy a saif pan ymddangoso efe? canys y mae efe fel tân y toddydd, ac fel sebon y golchyddion. Ac efe a eistedd fel purwr a glanhâwr arian: ac efe a bura feibion Lefi, ac a'u coetha hwynt fel aur, ac fel arian; fel y byddont yn offrymmu i'r Arglwyddoffrwm mewn cyfiawnder. Yna y bydd melys gan yr Arglwydd offrwm Iuda a Ierusalem, megis yn y dyddiau gynt, ac fel y blynyddoedd gynt. A mi a nesâf attoch chwi i farn; a byddaf dyst cyflym yn erbyn yr hudolion, ac yn erbyn y godinebwŷr, ac yn erbyn yr anudonwŷr, ac yn erbyn cam-attalwŷr cyflog y cyflogedig, a'r rhai sydd yn gorthrymmu y weddw, a'r ymddifad, a'r dieithr, ac heb fy ofni i, medd Arglwydd y lluoedd.

Yr Efengyl. St. Luc ii. 22.

EDI cyflawni dyddiau ei phuredigaeth hi yn ol deddf Moses, hwy a'i dygasant ef i Ierusalem, i'w gyflwyno i'r Arglwydd (fel yr ysgrifenwyd yn nedd yr Arglwydd, Pob gwrryw cyntaf-anedig a elwir yn sanctaidd i'r Arglwydd) ac i roddi aberth, yn ol yr hyn a ddywedwyd yn neddf yr Arglwydd, Par o durturod, neu ddau gyw colommen. Ac wele, yr oedd gwr yn Ierusalem a'i enw Simeon; a'r gwr hwnnw oedd gyfiawn a duwiol, yn disgwyl am ddiddanwch yr Israel: a'r Yspryd Glân oedd arno. Ac yr oedd wedi ei hyspysu iddo

pare the way before me: and the Lord, whom ye seek, shall suddenly come to his temple; even the messenger of the covenant, whom ye delight in; behold, he shall come, saith the Lord of hosts. But who may abide the day of his coming? and who shall stand when he appeareth? for he is like a refiner's fire, and like fullers' soap. And he shall sit as a refiner and purifier of silver; and he shall purify the sons of Levi, and purge them as gold and silver, that they may offer unto the Lord an offering in righteousness. Then shall the offerings of Judah and Jerusalem be pleasant unto the Lord, as in the days of old, and as in former years. And I will come near to you to judgement, and I will be a swift witness against the sorcerers, and against the adulterers, and against false-swearers, and against those that oppress the hireling in his wages, the widow, and the fatherless, and that turn aside the stranger from his right, and fear not me, saith the Lord of hosts.

The Gospel. St. Luke ii. 22.

A purification, according to the Law of Moses, were accomplished, they brought him to Jerusalem, to present him to the Lord; (as it is written in the Law of the Lord, Every male that openeth the womb shall be called holy to the Lord;) and to offer a sacrifice, according to that which is said in the Law of the Lord, A pair of turtle-doves, or two young pigeons. And behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Symeon; and the same man was just and devout, waiting for the consolation of Israel and the Holy Ghost

ND when the days of her

gan yr Yspryd Glân, na welai efe angau cyn iddo weled Crist yr Arglwydd. Ac efe a ddaeth trwy'r yspryd i'r deml. A phan ddug ei rïeni y dyn-bach Iesu, i wneuthur trosto yn ol defod y gyfraith; yna efe a'i cymmerth ef yn ei freichiau, ac a fendithiodd Dduw, ac a ddywedodd, Yr awrhon, Arglwydd, y gollyngi dy wâs mewn tangnefedd, yn ol dy air: canys fy llygaid a welsant dy iachawdwriaeth, yr hon a barottoaist ger bron wyneb yr holl bobloedd; Goleuni i oleuo y Cenhedloedd, a gogoniant dy bobl Israel. Ac yr oedd Ioseph a'i fam ef yn rhyfeddu, am y pethau a ddywedwyd am dano ef. A Simeon a'u bendithiodd hwynt, ac a ddywedodd wrth Mair ei fam ef, Wele, hwn a osodwyd yn gwymp ac yn gyfodiad i lawer yn Israel, ac yn arwydd yr hwn y dywedir yn ei erbyn (a thrwy dy enaid ti dy hun hefyd yr â cleddyf) fel y datguddier meddyliau llawer o galonnau. Ac yr oedd Anna brophwydes, merch Phanuel, o lwyth Aser: hon oedd oedrannus iawn, ac a fuasai fyw gyda gwr saith mlynedd o'i morwyndod; ac a fuasai yn weddw y'nghylch pedair a phedwar ugain mlynedd, yr hon nid ai allan o'r deml, ond gwasanaethu Duw mewn ymprydiau a gweddïau ddydd a nos. A hon hefyd yn yr awr honno, gan sefyll ger flaw, a foliannodd yr Arglwydd, ac a lefarodd am dano ef wrth y rhai oll oedd yn disgwyl ymwared yn Ierusalem. Ac wedi iddynt orphen pob beth yn ol deddf yr Arglwydd, hwy a ddychwelasant i Galilea, i'w dinas eu hun Nazareth. A'r bachgen a gynnyddodd, ac a gryfhâodd yn yr yspryd, yn

was upon him. And it was revealed unto him by the Holy Ghost, that he should not see death, before he had seen the Lord's Christ. And he came by the Spirit into the temple; and when the parents brought in the child Jesus, to do for him after the custom of the law, then took he him up in his arms, and blessed God, and said, Lord, now lettest thou thy servant depart in peace, according to thy word: for mine eyes have seen thy salvation, which thou hast prepared before the face of all people; a light to lighten the Gentiles, and the glory of thy people Israel. And Joseph and his mother marvelled at those things which were spoken of him. And Symeon blessed them, and said unto Mary his mother, Behold, this child is set for the fall and rising again of many in Israel; and for a sign which shall be spoken against; (yea, a sword shall pierce through thy own soul also;) that the thoughts of many hearts may be revealed. And there was one Anna a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Aser; she was of a great age, and had lived with an husband seven years from her virginity: and she was a widow of about fourscore and four years; which departed not from the temple, but served God with fastings and prayers night and day. And she coming in that instant gave thanks likewise unto the Lord, and spake of him to all them that looked for redemption in Jerusalem. And when they had performed all things according to the law of the Lord, they returned into Galilee to their own city Nazareth. And the child grew, and waxed strong in spirit, filled with wis

gyflawn o ddoethineb: a grâs Duw oedd arno ef.

Dydd Sant Matthias Apostol.
Y Colect.

HOLI
OLL-alluog Dduw, yr hwn
yn lle Suddas fradwr a
ddetholaist dy ffyddlawn wâs
Matthias i fod o nifer dy ddeu-
ddeg Apostol; Caniattà fod i'th
Eglwys, a hi bob amser yn
gadwedig oddiwrth apostolion
ffeilsion, gael ei threfnu a'i
llywodraethu gan wîr a ffydd-
lawn Fugeiliaid; trwy Iesu Grist
ein Harglwydd. Amen.

Yn lle yr Epistol. Act. i. 15.

YNy dyddiau hynny Petr, a gyfododd i fynu y'nghanol y disgyblion, ac a ddywedodd (a nifer yr enwau yn yr un man oedd ynghylch ugain a chant) Ha wŷr frodyr, yr oedd yn rhaid cyflawni yr ysgrythyr yma a rag-ddywedodd yr Yspryd Glân trwy enau Dafydd am Iudas, yr hwn a fu flaenor i'r rhai a ddaliasant yr Iesu. Canys efe a gyfrifwyd gydâ ni, ac a gawsai ran o'r weinidogaeth hon. A hwn a bwrcasodd faes â gwobr anwiredd; ac wedi ymgrogi, a dorrodd yn ei ganol, a'i holl ymysgaroedd ef a dywalltwyd allan. A bu hyspys hyn i holl breswylwyr Ierusalem, hyd oni elwir y maes hwnnw yn eu tafod priodol hwy, Aceldama; hynny yw, Maes y gwaed. Canys ysgrifenwyd yn llyfr y Psalmau, Bydded ei drigfan ef yn ddiffaethwch, ac na bydded a drigo ynddi: a, Chymmered arall ei esgobaeth ef. Am hynny mae yn rhaid, o'r gwŷr a fu yn cydymdaith â ni yr holl amser yr aeth yr Arglwydd Iesu i mewn ac allan yn ein plith ni, gan ddechreu o fedydd Ioan hyd y dydd y cymmerwyd ef i fynu oddiwrthym ni, bod un o'r rhai

[blocks in formation]

ples, and said, (the number of the names together were about an hundred and twenty,) Men and brethren, this Scripture must needs have been fulfilled, which the Holy Ghost by the mouth of David spake before concerning Judas, which was guide to them that took Jesus: for he was numbered with us, and had obtained part of this ministry. Now this man purchased a field with the reward of iniquity; and falling headlong he burst asunder in the midst, and all his bowels gushed out. And it was known unto all the dwellers at Jerusalem, insomuch as that field is called in their proper tongue, Aceldama, that is to say, The field of blood. For it is written in the book of Psalms, Let his habitation be desolate, and let no man dwell therein; and, His bishoprick let another take. Wherefore, of these men which have companied with us all the time that the Lord Jesus went in and out among us, beginning from the baptism of John, unto that same day that he was taken up from

Y

Cyfarchiad neu Gennadwri Mair Wýryf fendigedig.

hyn gydâ ni yn dyst o'i adgyf-
odiad ef. A hwy a osodasant
ddau ger bron; Ioseph, yr hwn
a enwid Barsabas, ac a gyf-
enwid Iustus, a Matthias. A
chan weddïo, hwy a ddywedas-
ant, Tydi, Arglwydd, yr hwn
a wyddost galonnau pawb, dan-
gos pa un o'r ddau hyn a ethol-
aist, i dderbyn rhan o'r weinid-
ogaeth hon a'r apostoliaeth, o'r
hon y cyfeiliornodd Iudas, i
fyned i'w le ei hun. A hwy
a fwriasant y coelbrennau: ac
ar Matthias y syrthiodd y coel-
bren: ac efe a gyfrifwyd gyda'r
un apostol ar ddeg.
Yr Efengyl. St. Matth. xi. 25.
Ramser hwnnw attebodd
yr
resu, ac y dywedodd, I d
yr ydwyf yn dïolch, O Dad, Ar-
glwydd nef a daear, am i ti
guddio y pethau hyn rhag y
doethion a'r rhai deallus, a'u
datguddio o honot i rai bychain.
lë, O Dad; canys felly y rhyng-
odd bodd i ti. Pob peth a rodd-
wyd i mi gan fy Nhad: ac nid
edwyn neb y Mab, ond y Tad;
ac nid edwyn neb y Tad, ond y
Mab, a'r hwn yr ewyllysio y Mab
ei ddatguddio iddo. Deuwch
attaf fi bawb a'r y sydd yn flin-
derog ac yn llwythog, ac mi a
esmwythâf arnoch. Cymmer-
wch fy iau arnoch, a dysgwch
gennyf; canys addfwyn ydwyf
a gostyngedig o galon: a chwi
a gewch orphwystra i'ch eneid-
iau. Canys fy iau sydd es-
mwyth, a'm baich sydd ysgafn.
Cyfarchiad neu Gennadwri Mair
Wyryf fendigedig.
Y Colect.

I

N' a attolygwn i ti, O Ar

glwydd, dywallt dy râs yn ein calonnau: fel, megis y gwyddom gnawdoliaeth Iesu Grist dy Fab trwy gennadwri angel; felly, trwy ei grog a'i

A

us, must one be ordained to be a
witness with us of his resurrec-
tion. And they appointed two,
Joseph called Barsabas, who was
surnamed Justus, and Matthias.
And they prayed, and said, Thou,
Lord, which knowest the hearts
of all men, shew whether of
these two thou hast chosen; that
he may take part of this minis-
try and apostleship, from which
Judas by transgression fell, that
he might go to his own place.
And they gave forth their lots;
and the lot fell upon Matthias,
and he was numbered with the
eleven Apostles.
The Gospel. St. Matth. xi. 25.
T
that time Jesus answered
Father, Lord of heaven and
earth, because thou hast hid
these things from the wise and
prudent, and hast revealed them
unto babes. Even so, Father,
for so it seemed good in thy
sight. All things are delivered
unto me of my Father: and no
man knoweth the Son, but the
Father; neither knoweth any
man the Father, save the Son,
and he to whomsoever the Son
will reveal him. Come unto
me, all ye that labour and are
heavy laden, and I will give you
rest. Take my yoke upon you,
and learn of me; for I am meek
and lowly in heart: and ye shall
find rest unto your souls. For
my yoke is easy, and my burden
is light.

The Annunciation of the blessed
Virgin Mary.

The Collect.

WE beseech thee, O Lord,

pour thy grace into our hearts; that, as we have known. the incarnation of thy Son Jesus Christ by the message of an angel, so by his cross and pas

Cyfarchiad neu Gennadwri ddïoddefaint, bod i ni gael ein dwyn i ogoniant ei adgyfodiad ef; trwy yr unrhyw Iesu Grist ein Harglwydd. Amen. Yn lle yr Epistol. Esay vii. 10. Ylefart R Arglwydd a 'chwanegodd lefaru wrth Ahaz, gan ddy wedyd, Gofyn it' arwydd gan yr Arglwydd dy Dduw; gofyn o'r dyfnder, neu o'r uchelder oddiarnodd. Ond Ahaz a ddywedodd, Ni ofynaf, ac ni themtiaf yr Arglwydd. A dywedodd yntau, Gwrandewch yr awrhon, tŷ Dafydd; Ai bychan gennych flino dynion, oni flinoch hefyd fy Nuw? Am hynny yr Arglwydd ei hun a ddyry i chwi arwydd; Wele, Morwyn a fydd feichiog, ac a esgor ar Fab, ac a eilw ei enw ef Immanuel. Ymenyn a mêl a fwytty efe; fel y medro ymwrthod a'r drwg, ac

ethol y da.

Yr Efengyl. St. Luc i. 26.
C yn chweched mis yr

A anfonwyd yr angel Gabriel

Mair Wýryf fendigedig.
sion we may be brought unto
the glory of his resurrection;
through the same Jesus Christ
our Lord. Amen.

For the Epistle. Isai. vii. 10.
MOREOVER, the Lord
again unto Ahaz,
saying, Ask thee a sign of the
Lord thy God; ask it either in
the depth, or in the height
above. But Ahaz said, I will
not ask, neither will I tempt the
Lord. And he said, Hear ye
now, O house of David; Is it a
small thing for you to weary
men, but will ye weary my
God
also? Therefore the Lord him-
self shall give you a sign; Be-
hold, a Virgin shall conceive,
and bear a son, and shall call
his name Immanuel.
Butter
and honey shall he eat, that he
may know to refuse the evil,
and choose the good.
The Gospel. St. Luke i. 26.
ND in the sixth month the
AND in the

[ocr errors]

oddiwrth Dduw, i ddinas yn God unto a city of Galilee named Galilea a'i henw Nazareth, at Nazareth, to a Virgin espoused forwyn wedi ei dyweddïo i wr to a man whose name was Joa'i enw Ioseph, o dŷ Dafydd; seph, of the house of David; ac enw'r forwyn oedd Mair. A'r and the Virgin's name was Mary. angel a ddaeth i mewn atti, ac a And the angel came in unto her, ddywedodd, Hanffych well, yr and said, Hail, thou that art hon a gefaist râs: yr Arglwydd highly favoured, the Lord is with sydd gyda thi; bendigaid wyt thee; blessed art thou among ym mhlith gwragedd. Å hithau, women. And when she saw him pan ei gwelodd, a gythryblwyd she was troubled at his saying, wrth ei ymadrodd ef: a meddylio and cast in her mind what mana wnaeth pa fath gyfarch oedd ner of salutation this should be. hwn. A dywedodd yr angel And the angel said unto her, wrthi, Nac ofna, Mair; canys Fear not, Mary; for thou hast ti a gefaist ffafr gydâ Duw. Ac found favour with God. And be wele ti a gei feichiogi yn dy hold, thou shalt conceive in thy groth, ac a esgori ar Fab, ac womb, and bring forth a Son, a elwi ei enw ef Iesu. Hwn and shalt call his name JESUS. fydd mawr, ac a elwir yn Fab He shall be great, and shall be y Goruchaf; ac iddo y rhydd called the Son of the Highest; yr Arglwydd Dduw orseddfa ei and the Lord God shall give undad Dafydd. Ac efe a deyrnasa to him the throne of his father ar dŷ Iacob yn dragywydd; ac David. And he shall reign

Over

w

« PreviousContinue »